دانشمندان می گویند مگسها از پوست راه راه گورخرها متنفرند
گورخرها با ظاهر و پوست جذاب راهراهشان از دیرباز موردتوجه زیست شناسان بودند. بسیاری از زیست شناسان ازجمله چارلز داروین بیش از 150 سال پیش این سؤال را مطرح کرده بودند که چرا گورخرها راهراه سفید و مشکی هستند. سؤالی که هیچگاه بهدرستی پاسخی برای آن پیدا نشد اما به نظر میرسد بهتازگی دانشمندان پاسخ این سؤال مهم را یافتهاند.
چارلز داروین و آلفرد راسل والاس 150 سال پیش این سؤال را مطرح کردند که چرا گورخرها راهراه هستند؟ سؤالی که پس از گذشت چندین سال 4 فرضیه برایش مطرحشده است: گورخرها برای فرار از دست شکارچیان راهراه هستند، ارتباطات اجتماعی، راهراه بودن پوست گورخرها موجب خنک شدن پوستشان میشود و یا پوست راهراه گورخرها وسیله دفاعی آنها برای هجوم مگسهاست.
فواید راهراه بودن پوست گورخرها چیست؟
بگذارید از اولین فرضیه شروع کنیم آیا راهراه بودن گورخرها به نجات آنها از دست دشمنان و شکارچیان کمک میکند؟
اینکه ساختار راهراه بدن گورخرها به نجات آنها از دست شکارچیان منجر میشود ایده درستی نیست. به دلیل قدرت بالای بینایی انسانها گورخرها علیرغم پوست راهراه که با فرارشان خطای دید مختصری ایجاد میکنند اما نمیتوانند به کمک این ویژگیشان از شر انسانهای شکارچی و قاتل حیوانات خلاص شوند. ساختار راهراه پوست گورخرها هیچ کمکی به آنها برای دور ماندن از دید انسانها نمیکند.
اما دشمنان حیاتوحش این حیوانات مانند شیر نیز باوجود بینایی ضعیفتر و پوست راهراه گورخرها بازهم دشمن جدی آنها هستند چراکه شیرها از فاصله نزدیک میتوانند بوی شکارشان را حس کنند بنابراین چه احتیاجی به دیدن است؟ طبق تحقیقاتی که در آفریقا انجامشده بیشترین شکارچیان گورخرها شیرها هستند.
اما درباره فرضیه ارتباطات اجتماعی نیز این فرضیه رد شده است. ساختار پوست راهراه گورخرها هیچ کمکی به ارتباط آنها با گونههای دیگر چهارپایان بهویژه اسبها نمیکند چراکه اسبها بهشدت اجتماعی بوده و گروه و دسته خود را از روی صدای شیهه شناخته و با آنها ارتباط برقرار میکند نه از روی ظاهر.
فرضیه دیگر دلیل راهراه بودن پوست گورخرها خنک نگهداشتن پوست آنها به کمک این راهراههای مشکی و سفید است. فرضیهای که تائید شده است و مشخصشده که چگونه اینگونه از حیوانات در مقابل آفتاب و گرمای سوزان آفریقا دوام میآورند. زیست شناسان معتقدند که نوارهای سیاهپوست گورخرها در جذب تابش و نوارهای سفید آن منعکسکننده آن هستند، نوارها جریانهای کنسانتره را در امتداد پشت حیوان ایجاد کرده و از این طریق آن را خنک میکنند.

آزمایشهای میدانی نشان داده که الگوهای رنگآمیزی مختلف بر دمای بشکههای آب پر شده تأثیر میگذارند. هرچند این فرضیه نیز چندان محکم و دقیق تائید نشده است.
آخرین فرضیه و دلیل در مورد مگسهاست. دانشمندان بهتازگی با آزمایشهای متعدد به این نتیجه رسیدهاند که ساختار راهراه پوست گورخرها مگسها را فراری میدهد و مگسها از گورخرها متنفر هستند. این تحقیق با گونههای مختلف دیگر جانوری نیز تکرار شده است که گورخرها در این موضوع پیشتاز بودهاند و به بیماریهایی که ناقل آنها مگسها بودهاند مبتلا نشدهاند.
اما چگونه دانشمندان به این نتیجه دستیافته و آن را اثبات کردند؟
در یک آزمایش جالب در کالیفرنیا چندین اسب در رنگهای مختلف انتخابشده و با دوربینهای دقیق رفتار مگسها اطراف این اسبها بررسی شد دانشمندان دریافتند که مگسها حوالی اسبهای رنگی بیشتر از سیاهوسفیدها پرواز میکنند اما دانشمندان این تحقیق را با ایده جذاب دیگر ادامه دادند آنها ماکتی از پوست گورخر را برروی یکی از اسبها انداختند و این بار مجدد رفتار مگسها را با دوربینهای فوق قدرتمند بررسی کردند در کمال تعجب این بار مگسها فاصله خود را با اسبی که ماکت پوست راهراه گورخرها را پوشیده بود حفظ کرده و بافاصله از آنها پرواز میکردند. همین موضوع سبب شد که به دانشمندان به این موضوع که پوست گورخرها برای مگسها دافعه دارد دست یابند. مگسها ساختار بینایی بهشدت ضعیفی دارند و همین امر احتمالا دلیل این موضوع است که ساختار راهراه آنها را اذیت میکند.

دستیبابی به این نتیجه سبب شده تا محققان و دانشمندان برای ریشهکنی برخی از بیماریها بر روی ساختار راهراه پوست گورخرها متمرکزشده تا در آینده به نتایج کاملتری دست یابند.